Vitin e kaluar, Haugen dha alarmin për herë të parë për funksionimin në Facebook. E udhëhequr nga një histori emocionale personale e një personi të afërt të saj, i cili për shkak të shkeljeve në Facebook u radikalizua
Shkruan: Goran Lefkov
Francis Haugen është sinjalizuesi më i madh kohëve të fundit. Ajo “fishkëlloi” vitin e kaluar. Vështirësia dhe pesha me të cilën jetoi ishte e padurueshme. Shoqja e saj e ngushtë, e cila po kujdeset për rikuperimin e saj nga viti 2011 deri në 2014, u radikalizua “falë” algoritmeve të Facebook-ut. Është një pikë në gotën që i ishte derdhur mbi kokë. Nuk mund të duronte më dhe iu bashkua një OJQ të vogël Whistleblower Aid (Ndihmë sinjalizuesve). Në shtator 2021, historia e saj ishte tashmë në 9 vazhdime të Wall Street Journal me titullin “The Facebook files”.
Francis ka lindur në vitin 1983 në shtetin amerikan Ajova. Ajo përfundoi shkollën e mesme në qytetin e lindjes Ajova në 2002 dhe vazhdoi të përsoset si programuese në Harvard. Babai i Francis është mjek, ndërsa nëna e saj pas diplomimit bëhet priftëreshë protestante.
Ajo rritet në një familje të ndershme ku vlerat njerëzore ishin në plan të parë. Ajo, tiparet e karakterit i bart në karrierën e saj dhe duke mos i duruar dot manipulimet e algoritmeve të Facebook-ut, vendos të dalë në publik.
Pas mbarimit të kolegjit, Francis u punësua në Facebook dhe drejtoi disa programe. Ajo bëhet shumë e suksesshme në strukturat drejtuese të organizatës dhe kompania i paguan studimet pasuniversitare.
Një periudhë në vitin 2015 ajo filloi të punojë në rrjetin social Pinest ku krijon algoritme për identifikimin më të lehtë të personave. Pasi mësoi se shoqja e saj ishte radikalizuar në vitin 2018, ajo u kthye në Facebook për të ndihmuar në uljen e ndikimit të të ashtuquajturave dhoma të egos të krijuara nga rrjetet sociale, veçanërisht Facebook. Për të është e pakuptueshme që rrjetet sociale të mos i paralajmërojnë fare njerëzit për rrezikun e dhomave të Egos apo lajmeve të rreme. I pakuptueshëm për të ishte sistemi i Google-s dhe Facebook-ut që iu jep përparësi lajmeve të rreme dhe që u japin deri në 90% zbritje faqeve për lajme të rreme. Duke vepruar kështu, stimulon njoftimet në rrjetet e veta, pa marrë përgjegjësi për pasojat e atyre rreziqeve.
Ajo mbledh dokumente, shpall skandalin, pas të cilit më 5 tetor të vitit të kaluar u thirr për të dëshmuar para Kongresit amerikan, duke akuzuar Facebook-un se dinte të paralajmëronte përdoruesit për toksicitetin e rrjeteve sociale Facebook dhe Instagram, por nuk e bën këtë sepse do të humbasë fitime astronomike, duke vënë fitimet para shëndetit të qytetarëve. Procedurat kundër Facebook janë duke vazhduar në institucionet amerikane.
Francis aktualisht është zhvendosur në Porto Riko ku po investon në një kompani kriptomonedhash.
