Shkruan: Goran Lefkov
Në vitet 1970 dhe 1980, në vendet e zhvilluara pati shumë zbulime lidhur me keqpërdorimin e termocentraleve bërthamore. Arsyet më të zakonshme për zbulimet ishin siguria e termocentraleve dhe arsyeja e dytë ishin programet sekrete për zhvillimin e armëve bërthamore. Kishte një rast të madh të famshëm të sinjalizimit në Izrael në 1986.
Mordehaj Vanunu, një ish-teknik në Dimona, Izrael, iku në Mbretërinë e Bashkuar dhe zbuloi për mediat disa prova të programit bërthamor të Izraelit. Ai i shpjegoi qëllimet e çdo ndërtese, duke i zbuluar asaj një objekt të fshehtë nëntokësor direkt poshtë instalimit.
Intervista u botua në The Sunday Times më 5 tetor 1986. Sipas Vanunu, kjo fabrikë ka prodhuar armë bërthamore për 10 deri në 20 vjet. Është vlerësuar se mund të ketë deri në 200 bomba bërthamore në posedim të programit të armëve bërthamore të Izraelit. Vanunu u tha gjithçka që dinte Frank Barnaby dhe Theodore Taylor, dhe ata konfirmuan vërtetësinë e historisë së tij. Sipas Frank Barnaby, Vanunu kishte njohuritë minimale të fizikës bërthamore që një teknik duhet të kishte dhe përshkruante me saktësi përbërjen e termocentralit bërthamor Dimona. Sinjalizimi i Vaninut tronditi shumë strukturat e sigurisë në Izrael. Shërbimi sekret izraelit Mossad reagoi menjëherë.
Ata dërguan një agjente femër të quajtur Sherill Bentov e cila joshi Vanunun në Itali, ku u arrestua dhe u kontrabandua në Izrael me një anije mallrash. Një gjykatë izraelite më pas e gjykoi atë në fshehtësi me akuzat për tradhti dhe spiunazh dhe e dënoi me tetëmbëdhjetë vjet burg. Në kohën e arrestimit të Vanunut, Times raportoi se Izraeli kishte materialin për afërsisht 20 bomba hidrogjeni dhe 200 bomba me ndarje deri në vitin 1986. Në pranverën e vitit 2004, Vanunu u lirua nga burgu dhe u vendos nën disa kufizime të rrepta, si mohimi i pasaportës, kufizimet në lirinë e lëvizjes dhe kufizimet në komunikimin me shtypin. Që nga lirimi i tij, ai është arrestuar dhe akuzuar disa herë për shkelje të kushteve të lirimit të tij.
Amnesty International lëshoi një deklaratë për shtyp më 2 korrik 2007, duke thënë se “Organizata e konsideron Mordehej Vanunun një të burgosur të ndërgjegjes dhe bën thirrje për lirimin e tij të menjëhershëm dhe të pakushtëzuar.” Vanunu është karakterizuar ndërkombëtarisht si një sinjalizues dhe nga Izraeli si një tradhtar. Pavarësisht nga indikacionet për programin e armëve bërthamore të Izraelit, qeveria izraelite ka mohuar ekzistencën e të gjitha akuzave. Vanunu është një hebre etnik Mizrahi, i lindur në Marrakesh, Marok, i cili emigroi në Izrael pas pavarësisë së tij në 1948.
