Një sherr për një tokë shtetërore në Vevçan. Rreth 267 hektarë nën fshatin e Strugës Vevçan kanë dy qiramarrës. Toka është në pronësi të shtetit, ndërsa Ministria e Bujqësisë të njëjtën tokë ua ofron dy pronarëve.
Së pari në një thirrje publike, e cili publikohet në situatë kur toka shtetërore tashmë është mbjellë dhe ai bujk nuk ka marrë me qira, e pastaj e njëjta tokë është dhënë në një shpallje publike.
Në thirrjen publike paraqitet kompania “Eko Proekt”, e drejtuar nga Maja Aluloska, bijë e Mitre Aluloskit nga Vevçani. Në këtë tokë në vitin 2009 janë mbjellë lajthi dhe më vonë është bërë sistemi i ujitjes pikë pas pike.
Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Ekonomisë së Ujërave, atëherë e drejtuar nga Ljupço Dimovski, deputeti aktual i Partisë Socialiste, lejon që Mitre Aluloski dhe bija e tij ta marrin me qira tokën që gjendet nën fshatin Vevçan. I dërgon një marrëveshje për marrjen me qira, të cilën familja Aluloski e nënshkruan dhe e dërgon për nënshkrim në Ministrinë e Bujqësisë. Ljupço Dimovski asnjëherë nuk e ka nënshkruar këtë marrëveshje.
(kliko këtu për gjithë dokumentin)
Ndërkohë, tokën e kërkon edhe Kryetari i Komunës së Vevçanit, Cvetomir Ugrinoski, ndryshe dajë i deputetit të VMRO-DPMNE-së prej kësaj komune, Kërsto Mukoski.
“Kjo tokë është në pronësi të shtetit dhe për këtë tokë ka një kontest që zgjat më shumë se 30 vjet. Problemi u krijua me falimentimin e OGP Drimkol-it. Kur falimentoi Drimkol-i, në njëfarë mënyre atë e trashëgoi Mitre Aluloski. Të gjithë kryetarët e komunave para meje kishin premtuar se do ta zgjidhnin problemin me Drimkol-in. Atë e premtova edhe unë. Kam kërkuar nga qeveria që në qoftë se nuk mund të më ndihmonin me para, të paktën të më ndihmonin ligjërisht. Kanë pranuar nga qeveria për të ardhur këtu dhe për të zgjidhur problemin“, thotë Ugrinovski.
Ai ka në plan të urbanizojë një pjesë të tokës dhe atje të ndërtohet një pompë benzine.
Nuk mund të konfirmonim nëse me kërkesën e tij, Ministri i atëhershëm i Bujqësisë Dimovski, nuk e ka nënshkruar këtë marrëveshje me Mitre Aluloskin.
Një tokë me disa pronarë
Pasi toka tashmë një herë i është dhënë me qira Mitre Aluloskit, Ministria e Bujqësisë të njëjtën tokë ia jep kompanisë “Atrium”, e cila është në pronësi të vëllait të Kërsto Mukoskit, Bobani dhe babait të tij. Një pjesë të parcelave merr edhe daja i Kërsto Mukoskit, Gjorgji Ugrinovski përmes kompanisë “Via Vinarija” nga Vevçani. Si pronar i kësaj kompanie paraqitet edhe Sanja Ugrinoska Spasenoska, e punësuar në kabinetin e Kryetarit të Kuvendit, Trajko Veljanoski dhe bashkëshorte e ish-deputetit të VMRO-DPMNE-së nga Ohri, Aleksandar Spasenoski.
(kliko këtu për gjithë dokumentin)
Një pjesë të tokës merr edhe Vlladimir Aluloski, pronar i kompanisë “Agro Lashko”.
Menjëherë pas dhënies së tokës përmes shpalljes publike, fillon një procedurë gjyqësore dhe për shkak të kësaj procedure toka deri më tani nuk është regjistruar si pronë në kadastrën e patundshmërive.
Qendra për Gazetari Hulumtuese SCOOP Maqedonia ka kërkuar të dhëna nga Agjencia për Përkrahje Financiare të Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural se nëse disa nga kompanitë e lartpërmendura kanë përdorur subvencione. Në përgjigjen që ka ardhur prej atje shihet se asnjë nga kompanitë e Kërsto Mukoskit nuk kanë marrë subvencione.
E kemi kërkuar edhe deputetin Mukoski për të dhënë një deklaratë lidhur me këtë, por ai nuk iu përgjigj ftesës për të biseduar me ne lidhur me tokën.
Kallëzime penale për Ministrinë e Bujqësisë
Pronari i kompanisë “Eko Proekt”, njëra prej kompanive të Mitre Aluloskit, ka ngritur një kallëzim penal kundër Gjorgje Dishlenkoviqit dhe Daniell Murxheskit.
I pari është udhëheqës i Sektorit të Politikës së Tokave pranë Ministrisë së Bujqësisë, Pylltarisë dhe Ekonomisë së Ujërave, për keqpërdorimin e detyrës zyrtare.
Daniell Murxheski është i punësuar në zyrën e Ministrisë së Bujqësisë në Vevçan, e themeluar në kohën kur jepet toka me qira. Karakteristike për këtë zyrë është se ajo është e vetmja njësi rajonale e Ministrisë së Bujqësisë që është e hapur për të mbuluar vetëm një fshat, i cili ka jo më shumë se 500 hektarë tokë. Si shembull do ta theksojmë Komunën e Llozovës, e cila ka 20 herë më shumë tokë se Vevçani, e nuk ka zyrë rajonale. I njëjtë është rasti edhe me Komunën e Çeshinovë-Obleshevës.
Nëse e hap Ministria e Bujqësisë këtë zyrë vetëm për të dhënë këtë tokë, e cila është e kontestuar, ne nuk mund të konfirmonim.
Kallëzimi penal është ngritur më 4 qershor 2014, por deri më tani Prokuroria Themelore Publike nuk është prononcuar nëse e pranon ose e refuzon kallëzimin penal.
Për Leonid Tërpenoskin, avokat dhe përfaqësues i Mitre Aluloskit, kjo është simptomatike.
Леонид Трпеноски
“Rekomandohet që Prokuroria Publike të prononcohet për parashtresat në afat prej 3 muajsh, por kësaj here presim 20 muaj. Ndodhin edhe raste të këtilla, por janë shumë të rralla“, thotë Tërpenoski.
Ai nuk mund të konfirmonte nëse familja e Kërsto Mukoskit ka ushtruar presion mbi Prokurorinë.
Mitre Aluloski thotë se me këtë procedurë është dëmtuar në mënyrë të konsiderueshme.
(Storia është përkrahur në kuadër të projektit NED “Ngritja e vetëdijes publike kundër korrupsionit përmes gazetarisë hulumtuese”)
Reagimi nga deputeti Kërsto Mukovski
Të nderuar,
Lidhur me artikullin tuaj të datës 1 Mars 2016 me titull “Toka shtetërore u është dhënë funksionarëve”, si një person i përmendur në tekst unë do të doja të Ju prezantoja disa fakte dhe argumente në lidhje me temën e caktuar, me të cilat do ta vëmë në dukje para opinionit të vërtetën lidhur me gjithë rastin.
Në atarin e Komunës së Vevçanit ka rreth 60 hektarë tokë shtetërore bujqësore të kategorisë IV, V dhe VI, të cilën para më shumë se njëzet vjet e ka përdorur dhe e ka përpunuar ndërmarrja e Vevçanit “OGP Drimkol – Vevçani”, në të cilën kanë punuar mbi 1200 njerëz. Për fat të keq, pas tranzicionit të pasuksesshëm, kompania falimentoi, prona e ndërmarrjes u nda dhe u shit, ndërsa në gjithë procesin një pjesëmarrje të madhe kishte personi Mitre Aluloski, i cili në mënyrë të paligjshme përmes disa kompanive të tija u imponua si trashëgimtar ligjor i ndërmarrjes së lartpërmendur. Sikurse prona e “Drimkol”-it ashtu edhe toka bujqësore e përjeton të njëjtin fat, personi Mitre Aluloski në një mënyrë të paligjshme dhe jo legale përmes një uzurpimi klasik (ilegalisht) pa asnjë marrëveshje me Ministrinë e Bujqësisë fillon ta shfrytëzojë tokën e lartpërmendur. Në një pjesë të tokës, në rreth 20 hektarësh ka vreshta, ndërsa në 40 hektarët e tjerë nuk është mbjellë asnjë kulturë bujqësore. Kjo situatë faktike vazhdon deri disa vite më parë, kur Ministria e Bujqësisë publikoi një shpallje për regjistrimin e tokës bujqësore ku ka të mbjella shumëvjeçare. Dhe atëherë fillon e tërë historia. Personi i lartpërmendur M. A. përmes disa kompanive të regjistruara në emër të fëmijëve, të afërmve dhe miqve të tij prezantohet në mënyrë të rreme si përdorues i tokës dhe raporton në mënyrë të rreme se në të njëjtën ka të mbjella shumëvjeçare. I njëjti aplikon në Ministrinë e Bujqësisë për ta regjistruar gjithë pasurinë prej 60 hektarëve në emër të tij. Fillimisht, nga Ministria e Bujqësisë është përgatitur Marrëveshja për regjistrimin e tokës bujqësore, por pas kontrollit të bërë nga Inspektorati i Bujqësisë, është konstatuar se në më shumë se 40 hektarë nuk ka asnjëfarë të mbjellash shumëvjeçare, me çka Marrëveshja nuk është nënshkruar dhe e njëjta është e kotë, ndërsa kundër personit M. A. është parashtruar një procedurë penale për uzurpimin e tokës bujqësore. Pas gjithë kësaj procedure, Ministria e Bujqësisë ka publikuar një shpallje të re për dhënien e tokës shtetërore me qira personave privatë dhe juridikë në atarin e Komunës së Vevçanit dhe një pjese të Komunës së Strugës, ku në të kaluarën, “OGP Drimkol”-i e ka shfrytëzuar të njëjtën, kështu që në shpalljen është theksuar se përparësi u jepet kompanive lokale dhe personave privatë. Gjithë toka është e ndarë në disa blloqe me 5 deri 10 hektarë tokë dhe e njëjta është shpallur nga Ministria e Bujqësisë. Derisa zgjat gjithë ky proces, personi i lartpërmendur M. A. vazhdon me përdorimin e paligjshëm të tokës së njëjtë me mbjelljen e lajthive, vendosjen e sistemit të ujitjes pikë pas pike dhe dhënien e paligjshme të tokës me qira palëve të treta me obligim që ato ta mbjellin dhe përpunojnë tokën me kultura bujqësore. Në shpalljen e publikuar të Ministrisë paraqiten më shumë kompani dhe persona privatë nga Vevçani dhe rrethina dhe pas procedurës së zbatuar publike, tri kompani nga Vevçani dhe dy kompani me seli jashtë Vevçanit, fitojnë një pjesë të tokës që është dhënë në ankand. Subjektet juridike (“VIA Vinarija”, “ATRIUM” dhe “AGRO Lashko”), të cilat fituan një pjesë të tokës në atarin e Komunës së Vevçanit, u thirrën në Ministrinë e Bujqësisë për të nënshkruar kontratat për shfrytëzimin e tokës bujqësore, por toka asnjëherë nuk është vënë në zotërim të tyre, sepse personi në fjalë M. A. inicion një kontest gjyqësor kundër Ministrisë.
Sot situata është e njëjtë, subjektet të cilat kanë fituar tokën përmes shpalljes publike paguajnë garanci në çdo tre muaj, por ende nuk janë regjistruar si pronarë të tokës dhe nuk mund ta përdorin të njëjtën.
Për fat të keq, prona e “OGP Drimkol”-it, e cila përveç tokës bujqësore posedonte edhe shumë objekte të rëndësishme në Vevçan, por edhe në gjithë territorin e Republikës së Maqedonisë, madje edhe në Republikës së Serbisë (hapësira afariste dhe depo), një bazë betoni, një fabrikë tullash dhe një minierë qymyri në vitet e kaluara janë ndërmarrë dhe janë shitur në mënyrë të dyshimtë pikërisht nga kompanitë e personit të lartpërmendur M. A., të cilat paraqiten si trashëgimtare ligjore të kompanisë së lartpërmendur.
Për çfarë personi bëhet fjalë mjafton vetën për të kontrolluar evidencën me dënime të personit të përmendur M. A. (vendimi me prova për faljen e personave të burgosur).
Vevçani dhe qytetarët e tij ende presin se organet kompetente do të fillojnë një hetim për rastin “OGP Drimkol – Vevçan”, kurse procedurat e filluara gjyqësore lidhur me tokën bujqësore do të përfundojnë në mënyrë ligjore dhe më në fund drejtësia dhe e vërteta do të dalin në sipërfaqe.
Së fundi dua të theksoj se u përpoqa ta shpjegoja me argumente dhe fakte gjithë rastin për temën toka shtetërore bujqësore në Komunën e Vevçanit, e cila është eksploatuar në periudhën e kaluar nga disa media dhe do të doja të theksoja se lidhur me këtë temë nuk do të paraqitem më me komente shtesë në opinion.
Me respekt,
DEPUTETI
Krsto Mukoski
