Shkruan: Goran Lefkov
Mosak Fonseka është një nga rastet më të famshme të raportuara ndonjëherë në botën e gazetarisë investigative. Shkak për këtë janë mbi 11 milionë dokumente që kanë dalë nga kompania Mosad Fonseka, e cila është përdorur nga shumë miliarderë për pastrim parash. Ata përdorën parajsat fiskale, ku fshiheshin gjurmët e pasurisë së fituar në mënyrë kriminale. Historia e kësaj storie filloi në vitin 2015.
Mosak Fonseka ishte një firmë juridike panameze dhe ofrues shërbimesh korporative. Dikur ishte kompania e katërt më e madhe e offshor shërbimeve financiare në botë. Që nga themelimi i saj në 1977, deri në publikimin e Panama Papers në prill 2016, kompania ishte kryesisht e panjohur, pavarësisht se ishte në zemër të industries offshore globale dhe vepronte për rreth 300,000 kompani. Më shumë se gjysma u regjistruan në parajsat fiskale britanike, si dhe në Britaninë e Madhe.
Firma tërhoqi vëmendjen e medias globale në prill 2016, kur Konsorciumi Ndërkombëtar i Gazetarëve Hulumtues publikoi informacione rreth marrëdhënieve financiare të klientëve të saj në artikujt e Panama Papers. Dokumentet mbulonin periudhën nga 1970 deri në 2015. Çështja përfshin të paktën 140 politikanë nga më shumë se 50 vende në skemat e evazionit fiskal.
Më 14 mars 2018, firma njoftoi se po mbyllej për shkak të dëmtimit të financave dhe reputacionit të saj nga zbulimi i skemave miliarda dollarëshe të pastrimit të parave.
Firma u themelua nga avokati gjerman Jürgen Mossack në 1977 dhe iu bashkua avokati panamez Ramon Fonseca në 1986. Më vonë erdhi një anëtar i tretë, avokati zviceran Christoph Zollinger.
Firma gjithashtu strehon disa kompani të inkorporuara në Panama brenda zyrave të saj. Ishte një nga firmat më të mëdha në industrinë e shërbimeve të korporatave. Megjithatë, themeluesi pohoi se vëllimi i tij përfaqësonte vetëm rreth 5% të industrisë ligjore të shërbimeve financiare globale. Sipas revistës Economist, firma kishte 5 deri në 10% të tregut global për kompanitë e shërbimeve offshore.
Në këtë aferë ishin vetëm 3 emra të disa biznesmenëve anonimë nga Maqedonia.
